Beestig Erfgoed 6 : De droevige gevolgen van de hondentaks

(foto's bron Rijksarchief Antwerpen, OGA nr 3163 en 3169)

Keizerin Maria Theresia had op 10 februari 1772 een nieuwe hondentax ingevoerd. Vanaf dat ogenblik moest voor iedere hond, zonder uitzondering voor rijk en arm, 1 gulden tax betaald worden. Voor de armere bevolking was dit een groot bedrag. Maar de bestuurders van Arendonk hadden geen keuze, zij moesten de lijst binnen de 6 weken opmaken, het geld ophalen en aan de overheid overmaken. Alle honden zonder eigenaar moesten meteen afgemaakt worden en ook de eigenaren die geen tax wilden betalen, konden zich "ontmaecken" van hun hond. Ze moesten dan wel een verklaring afleggen die op de lijst vermeld werd.  En zo geschiedde.....

In het Oud Gemeentearchief van Arendonk, dat in het Rijksarchief Antwerpen wordt bewaard, zitten nog 7 tellingen. (OGA nrs 3163 tot 3169) In de eerste lijst wordt nog voor elk huis de naam van de eigenaar vermeld en als er een hond is wordt dit aangegeven. Ook als de eigenaar beslist zich van zijn hond "te ontmaecken", dan wordt dit netjes bij zijn naam genoteerd. De volgende jaren worden nog enkel de eigenaren van een hond opgeschreven. De eerste lijst dateert dus van 1772, de laatste van 1794.

In 1772 worden 431 huizen genoteerd, 108 honden waarvan, helaas, 53 eigenaren besluiten hun hond te doden om de tax van 1 gulden niet te moeten betalen..... In 1777, vijf jaar later, zijn er 78 honden waarvan er nog 20 worden "ontmaekct". Er blijven telkens een 50 tal honden over waarvoor tax wordt betaald. In de laatste lijst van 1794 worden 58 honden geteld, geen enkele wordt nog gedood. 

 

 

Merten Cuijpers

"14 sten 1773 verklaert geenen meer te houden" Cosmas Knaeps..... 1 hondt

Willem Cuijpers